Son zamanlarda, Minecraft oyununda test edilen AIRIS adlı yapay zeka (YZ) sistemi dikkatleri üzerine çekiyor. AIRIS, kendini geliştirebilen bir yapay zekadır ve oyun dünyasında karşılaştığı engellerden öğrenerek yeni stratejiler geliştirir. Bu tür bir YZ, önceden belirlenmiş kurallara dayalı çalışmaz; bunun yerine, oyun içindeki deneyimlerine göre kendi kurallarını oluşturur ve daha esnek ve uyumlu hale gelir.

Minecraft, açık dünya yapısı ve oyuncuların sürekli etkileşimde bulunabilmesi nedeniyle AIRIS için mükemmel bir test alanı sağlar. AIRIS, bu oyun dünyasında karşılaştığı zorluklara uyum sağlar ve engellerle başa çıkmak için yeni yollar keşfeder. Bu öğrenme süreci, AIRIS'in gelecekte daha karmaşık, gerçek dünya problemlerine çözüm getirebilecek şekilde gelişmesini sağlayabilir.

SingularityNET ve ASI Alliance, AIRIS'i kullanarak otonom yapay zekaların gelecekteki potansiyelini test etmeyi amaçlıyor. Bu tür yapay zeka sistemlerinin, insan müdahalesi olmadan çevrelerine adapte olup, kendi başlarına kararlar verebilmeleri, teknolojinin geleceği için büyük bir fırsat sunuyor.

Yarar ve Zararlar

AIRIS'in Yararları:

1.    Teknolojinin İnsanlığa Hizmeti: İslam, bilim ve teknolojiyi insanlığın faydasına kullanılmasını teşvik eder. AIRIS gibi yapay zeka sistemleri, sağlık, eğitim ve ulaşım gibi alanlarda daha verimli hizmet sunabilir. Aynı zamanda yeryüzünün imar edilmesine katkıda bulunur.

           “…Sizi yerden (topraktan) yaratan ve orayı imar edip, orada ömür süresiniz diye (sizi var eden) O’dur…” (11/Hûd, 61)

2.    Otonomi ve Sorumluluk: AIRIS gibi sistemler, insan müdahalesi olmadan çevresel koşullara uyum sağlama kapasitesine sahiptir. Bu, insanların sorumluluklarını yerine getirmede daha fazla özgürlük elde etmelerini sağlayabilir, ancak etik denetimlerin olması önemlidir.

3.    Üretkenliğin Teşvik Edilmesi: İslam, insanların üretken zekalarını kullanmalarını destekler. AIRIS, farklı sorunlara yenilikçi çözümler üreterek bu zekayı ortaya çıkarabilir.

           "Hikmeti dilediğine verir. Kime de hikmet verilmişse ona çok fazla hayır verilmiştir. Ancak akıl sahipleri düşünüp öğüt alırlar." (Bakara, 269)

AIRIS'in Potansiyel Zararları:

1.    Kontrol Kaybı: AIRIS gibi gelişmiş yapay zeka sistemlerinin, insanların denetimi dışında kendi başlarına kararlar vermesi, tehlikeli sonuçlar doğurabilir. İslam, gücün sadece Allah'a ait olduğunu vurgular; insan müdahalesinin zayıflaması, bu denetimin kaybolmasına neden olabilir.

2.    Ahlaki Sorunlar: Yapay zeka, insan kararlarını taklit etmeye çalışsa da, etik ve ahlaki sorumlulukları yerine getiremez. Bu, insanların etik sorumluluklarını zayıflatabilir ve kötülüklerin yayılmasına sebep olabilir.

           “İyilik ve takva üzere yardımlaşın. Günah ve haddi aşma üzerine yardımlaşmayın. Allah’tan korkup sakının…” (5/Mâide, 2)

3.    Bağımlılık Riski: Teknolojiye aşırı bağımlılık, insanın kendi kabiliyetlerinden uzaklaşmasına yol açabilir. İslam, insanın kendi çabalarına güvenmesini ve aşırı teknoloji bağımlılığını engellemeyi teşvik eder.

           "O ki seni yarattı, sana bir düzen verdi ve seni denge üzere kıldı." (İnfitâr, 7)

Çocuklara ve Gençlere Karşı Tutum

Çocuklar ve gençler, yeni dünyanın getirisi olarak zamanlarının çoğunu dijital platformlarda geçiriyor. Dijital oyunlar da bu platformların önemli bir kısmını oluşturuyor. Araştırmalara göre, 2021 yılında düzenli internet kullanan çocukların %66,1’i interneti oyun oynamak için kullanıyor. Minecraft ise 2023 itibarıyla aylık 140 milyon aktif oyuncu ile en çok satan oyunlar arasında yer alıyor.

Ne Yapmalıyız?

Çocukların yapay zeka ve dijital teknolojilerle etkileşiminde sağlıklı bir denge sağlamak önemlidir. Süreyi sınırlı tutmak, eğitici içeriklere yönlendirmek ve gizliliği korumak gibi yaklaşımlar, onların güvenli ve olumlu bir deneyim yaşamasını sağlar. Bu şekilde çocuklar, teknolojiyi faydalı bir araç olarak kullanmayı öğrenir.

Kaynaklar

·      Artificial Intelligence News

·      CoinTelegraph

·      TÜİK Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması 2021

·      Wikipedia - En Çok Satan Video Oyunları Listesi

·      Wikipedia - Minecraft

·      Tevhid Meali